Zimny grzejnik, głośne rury? 7 najczęstszych awarii ogrzewania i ich przewidywany koszt naprawy

Gdy za oknem szaleje jesienna słota lub trzaska siarczysty mróz, sprawnie działające ogrzewanie to absolutna podstawa domowego komfortu. Niestety, jak każde urządzenie, instalacja grzewcza potrafi czasem spłatać figla. Zimny grzejnik w jednym pokoju, niepokojące stukanie w rurach czy nagły spadek ciśnienia na piecu – to sygnały, których nie wolno ignorować. Zanim jednak wpadniesz w panikę i zaczniesz szukać numeru do najbliższego fachowca, warto poznać najczęstsze przyczyny problemów. Wiedza o tym, co mogło się zepsuć, nie tylko uspokaja, ale również pozwala wstępnie oszacować koszty ewentualnej naprawy. Przygotowaliśmy dla Ciebie praktyczny poradnik po siedmiu najpopularniejszych awariach ogrzewania.

1. Zapowietrzony grzejnik – klasyka gatunku

Objawy i przyczyny

To zdecydowanie najczęstszy i na szczęście najłatwiejszy do usunięcia problem. Objaw jest bardzo charakterystyczny: grzejnik jest gorący na dole, a zimny u góry. Czasem towarzyszy temu również cichy szum, bulgotanie lub przelewanie się wody. Przyczyną jest powietrze, które dostało się do instalacji i utworzyło „poduszkę” blokującą swobodny przepływ gorącej wody. Dzieje się tak najczęściej po lecie, gdy instalacja nie była używana, lub po pracach konserwacyjnych i uzupełnianiu wody w układzie.

Rozwiązanie i koszt

Rozwiązaniem jest odpowietrzenie grzejnika. Wiele nowoczesnych grzejników ma specjalne zawory odpowietrzające, które można delikatnie poluzować za pomocą śrubokręta lub specjalnego kluczyka, aż do usłyszenia syku uchodzącego powietrza. Gdy zamiast powietrza zacznie kapać woda, zawór należy zakręcić. Jeśli nie czujesz się na siłach, by zrobić to samodzielnie, lub masz stare, żeliwne grzejniki bez łatwo dostępnych odpowietrzników, wezwanie fachowca to dobry pomysł. Koszt takiej usługi jest niewielki i zazwyczaj zamyka się w kwocie od 80 zł do 150 zł za odpowietrzenie jednego lub kilku grzejników w ramach jednej wizyty.

2. Zablokowana iglica zaworu termostatycznego

Objawy i przyczyny

Kolejny częsty winowajca zimnego grzejnika. Tym razem jednak grzejnik pozostaje całkowicie zimny, mimo że rura doprowadzająca wodę jest gorąca. Problem leży w zaworze termostatycznym, a konkretnie w jego małym, metalowym trzpieniu (iglicy). Po długim okresie bezczynności, zwłaszcza w pozycji maksymalnie zakręconej, iglica może się zastać i zablokować w pozycji zamkniętej. To trochę jak zamek w drzwiach, którego dawno nie otwierano – potrafi się zaciąć.

Rozwiązanie i koszt

Naprawa często jest możliwa do wykonania samodzielnie. Należy odkręcić głowicę termostatyczną (pokrętło z cyframi), a następnie delikatnie, za pomocą np. kombinerek, poruszać wystającą iglicą, wciskając ją i pozwalając jej odskoczyć, aż zacznie swobodnie pracować. Jeśli to nie pomoże lub iglica jest uszkodzona, konieczna będzie wizyta hydraulika. Koszt udrożnienia iglicy przez specjalistę to wydatek rzędu 100 - 180 zł. Jeżeli jednak cały zawór jest do wymiany, koszt robocizny (bez ceny samego zaworu) wyniesie około 150 - 250 zł.

3. Niskie ciśnienie wody w instalacji

Objawy i przyczyny

Problem, który dotyczy całej instalacji, a nie pojedynczego grzejnika. Objawem jest nie tylko słabe grzanie (lub jego brak), ale przede wszystkim wskazanie manometru na kotle grzewczym, które spadło poniżej zalecanej wartości (zazwyczaj poniżej 1 bara). Przyczyną może być naturalny, niewielki ubytek wody w czasie eksploatacji, wspomniane wcześniej odpowietrzanie grzejników lub, w najgorszym przypadku, niewielki wyciek w niewidocznym miejscu instalacji.

Rozwiązanie i koszt

Podstawowym rozwiązaniem jest uzupełnienie wody w układzie za pomocą specjalnego zaworu do napełniania, który znajduje się zazwyczaj przy kotle. Należy to robić powoli, obserwując manometr, aż ciśnienie osiągnie właściwy poziom (zwykle między 1 a 1,5 bara). Jeżeli jednak ciśnienie spada regularnie i szybko, jest to sygnał, że gdzieś jest nieszczelność instalacji CO. Wezwanie fachowca jest wtedy absolutnie konieczne. Koszt samej diagnozy i dopuszczenia wody to około 150 - 250 zł. Jeśli jednak konieczne jest zlokalizowanie i naprawa wycieku, koszty rosną i mogą wynieść od 400 zł do nawet ponad 1000 zł, w zależności od skomplikowania i użytego sprzętu (np. kamery termowizyjnej).

4. Głośna praca instalacji – stuki i szumy

Objawy i przyczyny

Denerwujące stukanie, szumy, gwizdy czy bulgotanie dochodzące z rur lub grzejników to problem, który potrafi skutecznie zakłócić spokój. Te odgłosy potrafią doprowadzić do szału, prawda? Czasem człowiek ma wrażenie, że w ścianach zamieszkał jakiś niestrudzony perkusista. Przyczyn może być kilka: od banalnego zapowietrzenia, poprzez zbyt wysokie ciśnienie wody w układzie, aż po nieprawidłowo ustawioną pompę obiegową lub luźno zamocowane rury, które wibrują pod wpływem przepływu wody.

Rozwiązanie i koszt

Pierwszym krokiem powinno być odpowietrzenie grzejników. Jeśli to nie pomaga, należy sprawdzić ciśnienie. Gdy problemem jest pompa, specjalista może dostosować jej prędkość obrotową. W przypadku wibracji rur konieczne może być ich dodatkowe umocowanie. Diagnostyka akustyczna bywa trudna. Wizyta specjalisty w celu zdiagnozowania źródła hałasu i jego wyeliminowania (np. przez regulację pompy) to koszt w przedziale 150 - 300 zł.

5. Awaria pompy obiegowej

Objawy i przyczyny

Pompa obiegowa to serce całej instalacji – to ona tłoczy gorącą wodę z kotła do grzejników. Jeśli zawiedzie, ogrzewanie przestaje działać, mimo że sam kocioł uruchamia się i próbuje podgrzać wodę. Objawem będzie brak reakcji grzejników (wszystkie pozostają zimne) oraz często brak charakterystycznego, cichego szumu pracy pompy. Przyczyną awarii może być jej zatarcie po letnim przestoju, uszkodzenie wirnika lub awaria silnika.

Rozwiązanie i koszt

Czasem wystarczy "rozruszać" wirnik pompy za pomocą śrubokręta przez specjalną śrubę inspekcyjną. Jednak w większości przypadków, zwłaszcza w starszych modelach, awaria oznacza konieczność wymiany. Wymiana pompy obiegowej to zadanie dla doświadczonego hydraulika. Koszt samej robocizny, bez ceny nowej pompy (która może kosztować od 300 do nawet 800 zł w zależności od modelu), wyniesie od 250 zł do 450 zł.

6. Zanieczyszczona instalacja i potrzeba płukania

Objawy i przyczyny

To problem, który narasta latami. Wewnątrz instalacji gromadzą się osady, kamień kotłowy i rdza, tworząc gęsty szlam. Objawy są niespecyficzne – grzejniki grzeją nierównomiernie, niektóre są częściowo zimne (zwłaszcza na dole), a cała instalacja ma obniżoną wydajność, co prowadzi do wyższych rachunków. To trochę jak cholesterol w żyłach – stopniowo zwęża przepływ i osłabia cały organizm. Ciekawostka: w starych, stalowych instalacjach przez 20 lat potrafi się odłożyć nawet kilkanaście kilogramów osadów!

Rozwiązanie i koszt

Jedynym skutecznym rozwiązaniem jest płukanie chemiczne instalacji. Proces ten polega na wpuszczeniu do układu specjalnych preparatów, które rozpuszczają zanieczyszczenia, a następnie wypłukaniu ich pod ciśnieniem. Jest to operacja skomplikowana i wymaga specjalistycznego sprzętu. Koszt takiej usługi jest wysoki, ale przywraca instalacji pierwotną sprawność. Dla standardowego domu jednorodzinnego cena płukania instalacji waha się w przedziale od 1500 zł do nawet 3000 zł.

7. Przeciekający grzejnik lub zawór

Objawy i przyczyny

Najbardziej oczywista awaria – widoczna kałuża wody pod grzejnikiem lub kapiąca woda z okolic zaworu, lub śrubunku. Przyczyną jest najczęściej zużyta uszczelka, korozja, która doprowadziła do powstania mikropęknięcia, lub mechaniczne uszkodzenie grzejnika bądź zaworu. Nawet mały wyciek nie powinien być ignorowany, ponieważ prowadzi do stałego spadku ciśnienia i może spowodować poważne uszkodzenia podłogi czy ścian.

Rozwiązanie i koszt

Rozwiązanie zależy od miejsca wycieku. Czasem wystarczy dokręcenie śrubunku lub wymiana uszczelki. W przypadku korozji grzejnika, zwłaszcza aluminiowego, naprawa jest często nieopłacalna i konieczna jest jego wymiana. Koszt zależy od zakresu prac: drobne uszczelnienie przez hydraulika to wydatek rzędu 100 - 200 zł. Wymiana całego zaworu to koszt robocizny 150 - 250 zł (plus cena części). Natomiast wymiana grzejnika (robocizna) to już koszt od 200 do 350 zł.

Podsumowanie kosztów – tabela awarii

Aby ułatwić orientację w potencjalnych wydatkach, zebraliśmy przewidywane koszty robocizny w poniższej tabeli. Pamiętaj, że są to wartości uśrednione i mogą różnić się w zależności od regionu Polski i skomplikowania prac.