Testy alergiczne u kota – kiedy warto je wykonać i ile kosztują?

Kiedy nasz kot, uosobienie gracji i czystości, zaczyna się kompulsywnie drapać, tracić sierść lub cierpieć na problemy żołądkowe, serce każdego opiekuna pęka z niepokoju. Choć przyczyn takiego stanu może być wiele, jednym z głównych podejrzanych staje się alergia. To podstępny i często trudny do zdiagnozowania przeciwnik. W tym poradniku przeprowadzimy Cię przez labirynt kocich alergii. Dowiesz się, jakie objawy powinny zapalić w Twojej głowie czerwoną lampkę, jakie testy i metody diagnostyczne stosuje się w weterynarii, a także – co równie ważne – ile kosztuje cała diagnostyka. Naszym celem jest dostarczenie Ci wiedzy, która pomoże Ci skutecznie zadbać o komfort życia Twojego mruczącego przyjaciela.

Alarmujące sygnały – kiedy podejrzewać alergię u kota?

Alergia u kota to nieprawidłowa, nadmierna reakcja jego układu odpornościowego na substancje, które dla większości zwierząt są całkowicie nieszkodliwe. Objawy mogą być różnorodne i często mylone z innymi schorzeniami, dlatego tak ważna jest wnikliwa obserwacja. Ciągłe drapanie się i wylizywanie sierści to nie fanaberia – to koci sposób na wołanie o pomoc. Czasem można odnieść wrażenie, że nasz mruczek postanowił zostać swoim własnym fryzjerem, ale przyczyna jest zwykle znacznie poważniejsza. Do najczęstszych objawów alergii u kotów należą:

• Objawy skórne: To najliczniejsza grupa symptomów. Zalicza się do nich uporczywy, silny świąd (zwłaszcza w okolicy głowy, szyi i uszu), nadmierne wylizywanie prowadzące do powstawania łysych placów, strupki i krostki (tzw. prosówkowe zapalenie skóry), a także rany i zaczerwienienia.
• Problemy gastryczne: Wymioty, biegunka, gazy czy wzdęcia, które nie są związane ze zmianą diety lub inną chorobą, mogą wskazywać na alergię pokarmową.
• Objawy ze strony układu oddechowego: Są rzadsze u kotów, ale mogą wystąpić. Należą do nich kichanie, kaszel, świszczący oddech czy wodnisty wyciek z nosa i oczu.

Jeśli zauważysz którykolwiek z tych symptomów, zwłaszcza jeśli mają one charakter przewlekły lub nawracający, jest to wyraźny sygnał, że należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Główni podejrzani, czyli rodzaje alergii u kotów

Aby skutecznie walczyć z wrogiem, trzeba go najpierw poznać. Alergeny, czyli substancje wywołujące reakcję alergiczną, można podzielić na trzy główne grupy.

Alergia pokarmowa

W tym przypadku winowajcą jest jeden lub kilka składników diety. Co ciekawe, najczęściej uczulają te białka, które kot spożywa najdłużej i najczęściej. Do typowych alergenów pokarmowych należą: kurczak, wołowina, ryby, nabiał oraz niektóre zboża. Reakcja może pojawić się w każdym wieku.

Atopowe zapalenie skóry (AZS)

To alergia na czynniki środowiskowe, czyli tak zwane alergeny wziewne. Kot może reagować na pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, zarodniki pleśni czy nawet ludzki naskórek. Ten typ alergii ma często charakter sezonowy, nasilając się na przykład wiosną w okresie pylenia.

Alergiczne Pchle Zapalenie Skóry (APZS)

To najczęstsza alergia występująca u kotów. Wywołuje ją nie sama obecność pcheł, ale reakcja na białka zawarte w ich ślinie. Wystarczy jedno ukąszenie pchły, by u uczulonego kota wywołać silną reakcję świądową, która może trwać nawet kilka tygodni. Dlatego tak ważna jest regularna i skuteczna profilaktyka przeciwpchelna przez cały rok.

Diagnostyka alergii: Jakie testy i ile kosztują?

Diagnostyka alergii u kota to często długi i żmudny proces, który wymaga cierpliwości i ścisłej współpracy z lekarzem weterynarii. Zanim lekarz zleci specjalistyczne testy, musi najpierw wykluczyć inne przyczyny objawów, takie jak pasożyty (pchły, świerzbowce) czy infekcje grzybicze i bakteryjne. To absolutna podstawa.

Dieta eliminacyjna – złoty standard w alergii pokarmowej

W przypadku podejrzenia alergii pokarmowej jedyną wiarygodną metodą diagnostyczną jest dieta eliminacyjna. Polega ona na podawaniu kotu przez okres 8 do 12 tygodni specjalistycznej karmy weterynaryjnej. Może to być karma oparta na jednym, nowym dla kota źródle białka (np. konina, królik) lub karma z białkiem hydrolizowanym, w której cząsteczki białka są tak małe, że nie wywołują reakcji alergicznej. Jeśli objawy ustąpią, wprowadza się tzw. test prowokacji, podając kotu pojedynczo wcześniejsze składniki diety i obserwując, który z nich wywoła nawrót objawów.

Testy z krwi i testy skórne

W diagnostyce alergii środowiskowych (atopii) stosuje się dwa rodzaje testów:

• Testy z krwi (panele serologiczne): Polegają na pobraniu próbki krwi i zbadaniu w laboratorium poziomu przeciwciał IgE skierowanych przeciwko konkretnym alergenom środowiskowym. Uwaga: te testy mają niską wiarygodność w diagnozowaniu alergii pokarmowych i nie powinny być do tego celu stosowane. Są jednak bardzo pomocne w doborze składu szczepionki do immunoterapii.
• Skórne testy punktowe: Uważane za bardziej precyzyjne w diagnostyce atopii. Zabieg wymaga sedacji (uspokojenia farmakologicznego), wygolenia boku klatki piersiowej i wstrzyknięcia w skórę minimalnych ilości różnych alergenów. Reakcja w postaci bąbla wskazuje na uczulenie.

Cennik badań alergologicznych dla kota

Koszty diagnostyki mogą być znaczące, dlatego warto wiedzieć, na jakie wydatki się przygotować. Ceny są orientacyjne i mogą różnić się w zależności od miasta i standardu kliniki weterynaryjnej.

Leczenie alergii – co po diagnozie?

Postawienie diagnozy to dopiero początek drogi. Leczenie alergii jest procesem długotrwałym, często trwającym do końca życia kota, i polega na:

1. Unikaniu alergenu: W przypadku alergii pokarmowej jest to zmiana diety na stałe, a przy APZS – rygorystyczna kontrola pcheł.
2. Leczeniu objawowym: Stosowanie leków przeciwświądowych, przeciwzapalnych (np. sterydów lub nowocześniejszych leków celowanych) w celu zapewnienia kotu komfortu.
3. Immunoterapii swoistej (odczulaniu): To jedyna metoda leczenia przyczynowego alergii środowiskowych. Na podstawie wyników testów tworzy się indywidualną szczepionkę, którą podaje się kotu w regularnych odstępach czasu, aby "nauczyć" jego organizm tolerancji na alergeny.

Droga do zdiagnozowania i opanowania alergii u kota bywa wyboista i kosztowna, ale efekt w postaci poprawy jakości życia naszego pupila jest bezcenny. Widok kota, który wreszcie przestaje się drapać i może spokojnie spać, jest najlepszą nagrodą za cały włożony wysiłek.